10 мая, 2023 - 11:55
Жамауатдан жаланда кеслерини билимлерин угъай, заманларын, къолдан келген не амалны да аямай болушлукъ этген врачларыбызны барлыкълары бизни не заманда да кёллендиргенлей турады. РФ-ни Саулукъ сакълаууну отличниги, республикалы клиника больницаны ОРИТ №1 реанимация бёлюмюню таматасы, врач-анестезиолог-реаниматолог Къулийланы Аминат да аллайларыбыздан бириди.
Ол, сайлаууна кертичилей къала, саусузну, аны жууукъларыны, эм алгъа уа кесини аллында жууаплылыкъны толусунлай сезе, билимлилиги, къайгъырыулугъу бла да ыспасха тийишли болгъанлай келеди. Ишине кёл салгъаны бла бирге жетишимли да бола, КъМР-ни правительствосуну, Саулукъ сакълау министерствосуну да Сыйлы грамоталары, дипломлары бла саугъаланнганды..
Нальчикде туугъан къызны сабийлиги уа асламысында ана-ата жууукъларында Булунгуда бла Лашкутада озгъанды. Алагъа барыргъа, элни кёрюрге да бек сюйгенди. Къарт атасы Макытланы Магометни уа жаны кибик кёргенди.
Жыйырма биринчи школну сегизинчи классын жетишимли бошагъандан сора, саулукъ сакълауда ишлеяллыкъ болурмамы деген сагъышлары бла Нальчикде медицина училищеге окъуугъа киргенди. Мында ол кезиуде, Деппуланы Надежда Хакимовна таматалыкъ эте, жаш тёлюге билим тийишли даражада берилгенди.
Ызы бла медучилищени бошап, КъМКъУ-ну багъыу иш бёлюмюне киргенди. Интернатураны да кесибизни университетибизде терапия ыздан ётгенди. Анга студент жылларында белгили врачларыбыз Жетишланы Рашитча, Таукенланы Магометча, Къудайланы Абдул-Керимча, Бегизова Ларисача, Канцалиев Леонча адамланы къолларында окъургъа, юйренирге да къадар насып этгенди.
Медучилищеде, бийик окъуу юйде болгъанында да анга хар заманда да практикагъа РКБ-гъа барып тургъанын да ол къадарыны бир белгисине санайды. Интернатураны тауусуп, ишге тохташыргъа излегенинде да, бу больницаны приёмный бёлюмюнде жер болгъанын биледи.
Анда къыйын боллугъуна да къарамай, ишге киреди. Хар нени тийишлисича тамамлагъанын кёрюп, эслеп туруп, ол заманда реанимация бёлюмню башчысы Къудайланы Абдул-Керим аны ары чакъырады. Алай бла Къулийланы къызлары кесини реанимацияда бек биринчи дежурствосуна биринчи январьда чыкъгъанды. Мында Асанланы Лариса Элиясовнача, Атталаны Айна Жашауовнача врачланы къатларында уруна, шуёх коллективде ишни эбине да тюшюннгенди.
Реанимация бёлюмде ишлеген жаланда билим жаны бла угъай, психика жаны бла да къыйынды. Субай, назик къызчыкълагъа кеслери болушлукъ эталмагъан саусузланы кётюрюрге, бир жанындан башхасына бурургъа, кече узуну сакълап чыгъаргъа тюшеди. Ала тамамлагъан ишни кёзлеринг бла кёрсенг, бу бёлюмде ишлегенлеге бютюнда ыспас этеригинг келеди.
Кесинг билмесенг, кёрмесенг врачны къалай ишлегенин, бирде аны юсюнден жазгъан да тынч болмайды. Аминат Ахияевнаны юсюнден алгъадан эшите тургъанлыкъгъа, иш юсюнде тюбемеген эдим. Алай къадар дагъыда бир сынай, кюнлени биринде аны кабинетине кирирге тюшген эди. Къатымда ата-ана, эгеч-къарындаш болмагъан кюнде аны огъурлу, халал адамча сёлешгенин унутхан да къыйынды.
Аминат а реанимацияда бир кюн къалып, экинчи кюн дежурствода бола, биринчи заманда алай ишлегенди. «Бир айгъа он кюн дежурство тюшгенни уа биз кесибизни санаторийдеча сунуп тургъанбыз», - дейди.
Юйде ата-анасы да ариу сёзюнгю бир заманда да къызгъанма, къолунгдан келгенни да аяма деп, эсгертгенлей тургъанларын да айтады.
- Бизни хар заманда да Абдул-Керим Юсюпович кесинг эталмазлыкъ затха санга болушлукъ болурча, сени биргенге командада ишлерча адамынг болсун деп юйретгенлей тургъанды. Реанимацияны иши алайды, ол теркликни, сабырлыкъны, бир бирге болушлукъну да излейди. Жангыз врач жукъ да эталлыкъ тюйюлдю, аны къатында билимли, айтханынгы терк ангылагъан, этген медсестра да керек болады, - дейди ишини юсюнден хапарлай.
Газ атылып неда андан ууланып саулай юйюрле бла реанимациягъа тюшгенле кёп бола баргъанларына да жарсыйды. Анча жылны ишлей, не тюрлю болумну да кёрюрге, сынаргъа да тюше тургъанлыкъгъа, сабийлени къыйналгъанларын кётюралмагъанын, адамны жашауу замансыз юзюлгени аны къуруда титиретгенлей тургъанын да айтады. «Саусузгъа тюз да кесинги жууукъ адамынгача жарсырыкъ тюйюл эсенг, санга медицинада жер жокъду, андан кетип къалыргъа керексе, мени оюмум алайды», - дейди.
Сабийлени, къартланы юслеринден айтханында, аны кёлю толады, сагъышланады. Жаланда врач угъай, къайсы бёлюмде да кесини ишин иги билип, бирсиледен болушлугъун аямагъанланы жамауат не заманда да багъалагъанлай келеди. Бу бёлюмге ауур саусузла тюшгенлерин, аланы халларын соргъанлай тургъанларын да билебиз. Энди уа тап боллукъ болмаз деп тюнгюлтген адамны халы игиленип къалып, ол юйюне сау-саламат барыргъа къадар насып этсе, мындагъы врачланы къууанчларын бир сёз бла айтхан къыйынды.
Ол билимин да ёсдюргенлей турады. Конференциялагъа бара, онлайн лекцияланы курсларын ётюп, шагъатлыкъ къагъытла да алады, жангы амаллагъа тюшюнеди. Санкт-Петербургга Джанилидзе атлы медицина институтха авариягъа тюшгенни больницагъа тюз къалай алыргъа, къайры теркирек элтирге боллугъуна, ачыгъанны жанын не амал бла да сакълап къалыугъа белгили врачла, академикле къалай къарагъанлары бла шагъырейлене, специализациягъа баргъанды. Къазан шахарда уа инсульт бла байламлы тромболизис амалны кеч къалмай къалай этерге тийишлисине юйреннгенди.
Жыл сайын «ФАР» деген ат бла бардырылгъан съездге да къатышады, коллегаларындан жангы оборудованиягъа, дарманлагъа тюшюнеди. Республикада баш штатда болмагъан анестезиолог-реаниматолог Инна Абазова къурагъан конференцияла да анга магъаналыдыла.
