26 апреля, 2022 - 15:40
Санаторийде солугъан кезиуюбюзде юй бийчем Маша бла бирге чууакъ май эрттен бла паркга барабыз. Жан-жаныбыздан хар тюрлю къанатлыланы жырлагъан, чюуюлдеген тауушлары чыгъа эди. Биз, бу бир бирине къарамай, алай бирге уа ариу эшитилген хоргъа тынгылай, аланы тауушларына кёре къайсы чыпчыкъ жырлагъанын билирге сюйюп олтурабыз. Бир заманда къаргъаланы ачы къычырыкъларын эшитдик. Терекни тёгерегине айланнганларын эслеп, ары таба тебирейбиз.
Алайгъа жанлагъанлай, жерде къаргъаны баласын кёребиз, ол учалмай эди. Къолубузгъа алып, терекге миндирейик дейбиз. Алай «абаданла», тёгерекни алып, кеслерин бизге атып башлайдыла. Насыбыбызгъа, къолумда таягъым бар эди да, аны бла кесибизни къоруулай, Машаны да къолундан тутханлай, арлакъгъа кетебиз.
Санаторийге къайтхандан сора къаргъала кеслерини балаларын къалай тюрлю сакълагъанларын айтабыз. Сора билебиз, ол кюн паркда солургъа чыкъгъанланы бир къаууму да, биргелерине гитче къызчыкъны да алып, алайтын ётюп бара болгъандыла.
Сабий, жердеги баланы эслеп, аны къолгъа алама деп, аны таба жанлагъанды. Къаргъала къызчыкъгъа кеслерин атхандыла. Атасы, къызын къоруулай, жерден базыкъ чыбыкъны алып, къанатлыланы къыстагъанды. Алайгъа чабып жетген анасы уа къузгъунла сабийини башын узун бурунлары бла тешгенлерин кёргенди.
Бир ауукъдан а къанатлыла балаларын, башхаланы да къалай тюрлю къоруулагъанларын кёрдюк. Онтогъузунчу школну жаны бла озуп бара, алайда кырдыкда кёгюрчюнле да жёбелеп айлана эдиле. Сора терекле артында бугъуп, аланы марап тургъан киштикни кёреме. Къанатлыладан бири, аны къатына жууукълашханлай, секирип, ал аякълары бла аны къуйругъундан тутады. Ол насыпсызчыкъ, къаугъа этип, учаргъа кюрешеди. Алай киштик да аны ычхындырлыкъ тюйюл эди, тишлери бла къанатына илинип.
Кёгюрчюн, башхаланы къатларына жууукълашыргъа излей, анга тагъылып тургъан киштикни ызындан созуп баргъанды. Бусагъат, къанатлы хорлатып, киштикни ауузуна тюшеди деп турдукъ. Нёгерлерини амалсызлыгъын кёрген башха чыпчыкъла да, бирем-бирем анга болушлукъгъа келдиле.
Сейири, къуру кёгюрчюнле угъай, тёгерекде къаргъала, башха гитче къанатлыла да нёгерлерин къыйынлыкъда къоймадыла. Тийре аланы къычырыкъларындан толду.
Мен да къолумда таягъым бла киштикни къыстаргъа кюрешдим. Къызым Таня да алайгъа жетди. Къузгъунладан бири алай къаты къапхан эди киштикни, ол къанатлыны ычхындырып, узакъгъа къачды. Жарлы кёгюрчюн да, учуп барып, жипге олтурду да, киштик чайнагъан къанатларын сыйпады.
Алайтын озуп баргъан школчула да къарагъан эдиле бу ишге. Таня, алагъа айланып: «Кёремисиз, къанатлыла бары да жыйылып, ол «башха миллетден болгъанына да къарамай», палахха тюшгенинде къалай болушдула», - деди. Бизни, адамланы араларында да быллай бирлик болса эди, деп келди мени кёлюме.
