11 февраля, 2025 - 09:15
Жашууланы Сафарбийни жашы Аслан мотострелковый полкну фельдшери болуп къуллукъ этгенди энчи аскер операцияда. Ол фронтда болдургъан батырлыгъы, жанларына, санларына къоркъуулу болумлада аскерчилерибизни къутхаргъаны ючюн «За спасение погибавших», «За отвагу» майдалла бла саугъаланнганды. Бюгюнлюкде ол СВО-да алгъан жарасына бакъдырады. Биз Аслан бла аны юсюнден ушакъ этгенбиз.
- Аслан, быйыл Россейни Президенти Ата журтну къоруулаучусуну жылынча белгилерге буйрукъ этгенди. Сен бу оноугъа къалай къарайса?
- Ол энчи аскер операциягъа къатышып, Ата журтубузну сакълагъан жашланы кёллендирирге, намысларын кётюрюрге деп этилген оноуду, деп сунама мен. Анда болгъан жашларыбызгъа не жаны бла бютюн тынгылы себеплик этилир эм къаралыр деп, бек ышанама. Дагъыда быллай оноу мамыр адамлагъа да СВО-гъа къатышханлагъа даража, сый берилгенин кёргюзтеди.
- Закария Алиевни жигитлигини юсюнден эшитмеген адам болмаз. Мен билгенден, анга биринчи медицина болушлукъну сен бергенсе?
- Хау, ол жангыз кесинлей юч ыйыкъны душманнга къажау тургъанды – ашы, сууу болмай, къарыуун тас этерге жетип. Аны аскерчиле тапхандан сора, кесибизге лазаретге алгъанбыз, саулугъуна къарагъанбыз. Энди башха жерге ашырыргъа жарарыкъды дегенден сора, Москвагъа больницагъа ийген эдик. Ол шёндю саулугъун кючлендире турады. Закария жигит, кючлю жашды, бир жерде да абызырап къаллыкъ тюйюлдю.
- Сенича, Закарияча, жашла жигитлик къалай этедиле?
- Гитчеликде къалай юйретилсе, артда жашауда да аллай болады. Биринчи – ата-ана, юйюр, экинчи – тёгерегинде адамла, жамауат. Ала жаш адамгъа къаллай ниетле, сезимле салсала, ол алай ёсерикди, адамлыгъын кёргюзтюрюкдю.
Къазауатны, къыйын болумну кезиуюнде адам жигитлик къалай этгенин айтып ангылаталлыкъ тюйюлсе. Кесинги болумгъа кёре жюрютесе, сёз ючюн, мен жаралы болгъанымда да, кесими унутуп, башхалагъа болушургъа кюрешгенме.
Мамырлыкъда тынч, сабыр адам къазауатны кезиуюнде батырлыкъны юлгюсюн кёргюзтюрге боллукъду. Жашауда тири, кючлю, менме деген а, къоркъуп, къачаргъа да боллукъду.
- Саугъаларынгы юсюнден айтсанг эди.
- Биринчи «За спасение погибавших» майдал бла саугъаланнганма. 2023 жылда бизни аскерле алгъа барыуну къурагъанда жаралы болгъан аскерчилерибизге болушханым ючюн берилгенди ол. Сермеш баргъан жерден 18 адамны къутхаргъанбыз. Ауур жаралы, женгил жара болгъанла да бар эдиле, барысыны да жанларын сакълаялгъаныбызгъа бек къууанама.
Экинчи къырал саугъа - «За отвагу» майдал. Бизни аскер бёлюмге чабыуул этилгенде, ракета тюшеди. Аны хатасы жетгенлени къутхарыргъа чапханма. Мекямдан адамланы къоркъуусуз жерге чыгъара тургъанда, экинчи ракетаны атадыла. Мен да ачыгъан эдим ол кезиуде.
- Топла атыла, башынгда БПЛА уча, жер чачыла тургъанда къоркъмазгъа юйренирге боламыды?
- Къоркъмагъан бир адам да жокъду. Къоркъуулу болумлада адреналин кётюрюледи, анга юйренирге да боласа. Кесин сакълагъанны Аллах да сакълайды, деген сёз барды миллетде.
Душманны туугъан журтумдан узакъда тохтатайым, ол зорлукъ бизни юйлеге жетмесин деген акъыл болушады анда. Къоркъмагъанма деген а ётюрюк айтады.
Жаралы болгъан аскерчилерибизге болушуп, къолумдан келгенни эталсам, къоркъгъаным да кетип къалады. Ол юйюне, атасыны, анасыны къолуна жаны саулай къайтырыкъды деген сезим хошлукъ бергенди.
- Энчи аскер операциягъа юйде къаллай сёзле бла ашыргъандыла?
- Мен мобилизация бла баргъанма СВО-гъа. Сабийи урушха кетгенни ким сюерикди. Юйге сёлеше, толтургъан жумушланы юсюнден айта, не ючюн баргъаныбызны ангылата, жюреклерин жапсаралгъанма. Юйден а бетибизни энишге къаратма, деп ашыргъан эдиле. Нек къатышханса СВО-гъа деп соргъанла бардыла бюгюн да. Бирлери ахча ишлер ючюн барадыла, дейдиле, алай ала бек жангыладыла.
- Аскерде тапхан шуёхлукъ къурчдан да къаты болур…
- Хау, анда танышхан жашла бла байламлыкъланы юзмегенме, кёбюсюню юйюрлери бла да сёлешгенлей турама. Бир бирге къонакъгъа барабыз. Къоркъуулу болумда алгъан шуёхларынг санга керек заманда биринчи сюеледиле. Ала адамлыгъынг, намысынгы тас этмегенинг ючюн хурмет бередиле.
- Санга школлада сабийле жазгъан письмола уа тюшгенмидиле? Аланы къолунга алгъанда, къаллай акъыл келгенди?
- Хау, бек кёп письмо келгенди, Нальчикден, республиканы эллеринден да. Аланы бирге жыйып, къабыргъагъа жабышдырып тургъанбыз. Бирибиз да атмагъанбыз аллай письмону, биргебизге жюрютюп тургъанбыз. Сабий жазгъанны окъусанг, кёлюнг бек кётюрюледи. Юйню, туугъан журтну эсинге салгъан не гитче затчыкъ да къууандырады.
Мен былайда республиканы Башчысы Казбек Коковха ыразылыгъымы айтыргъа сюеме. Ол фронтха кёп кере келгенди, окоплагъа тюшюп, жашларыбызны къолларын тутуп, ыспас этип, хайт дегиз, къаты болугъуз, этген жумушларыгъыз ючюн сау болугъуз деп, кёл этдиргенди. Мен анда юч жыл тургъанма, Коковдан башха тамата келгенди деп билмейме. Казбек Валерьевич не къыйын заманда да бизге билеклик этеригин кёргюзтгенди. Башха регионланы келечилери бизге аллай тутхучлукъ ючюн сукъланып тургъандыла. Дагъыда республиканы Башчысы атышыу баргъан жерден жаралыланы чыгъарырча машинала да бергенди.
Жандауурлукъ, волонтёр биригиулеге ыразылыгъымы билдирирге да сюеме. Биринчи кюнден бизни жашлагъа Байсыланы Темиржан башчылыкъ этген «Ни шагу назад» волонтёр организация болушханлай келеди. Биринчи кере уа бизни сау ыйыкъны излеп айланнган эди ол, связь болмай. Жюн чындайла, бёркле, жылы кийимле келтирип, бек болушханды ол заманда. Волонтёрла бизге болушабыз деп, къоркъуулу болумлагъа тюшедиле. Душман аскерчимиди, мамыр адаммыды деп айырмайды, барыбызны да жокъ этерге хазырды.
- Ушагъыбызны ахырында газет окъуучулагъа къаллай алгъыш этерик эдинг?
- Жамауатда бирлик болса, бизни бир кюч да хорлаяллыкъ тюйюлдю. Бизни миллет кёп сынауладан ётгенди, аллай къыйынлыкъла къайтарылмаз ючюн бир бирибизге билеклик этерге, болушургъа керекбиз.
Бюгюнлюкде фронтда болгъан жашларыбызгъа Аллахуталадан саулукъ тилейме. Тыл не къадар кючлю болса, фронтда болум да ол къадар женгил боллукъду, Хорламны да теркирек болдурлукъбуз.
Ушакъны Тикаланы Фатима хазырлагъанды.
На фото слева направо: Аслан Жашуев и Закария Алиев.