21 января, 2025 - 09:36
Тутхан ишин жууаплылыкъны сезиулюкде бардыра, жетишимлеге да жетген устазларыбыздан бириди Геляхланы Мазиля. Ол билим бериуде алай эрттеден тюйюл эсе да, окъуучуланы, ата-аналаны жанындан да ыразылыкъгъа, ыспасха да тийишли болгъанлай келеди.
Сёз ючюн, озгъан окъуу жылда аны окъуучусу Тамерлан Таубеков орус тилден Бир къырал сынауда жюз балл алгъанды. Бюгюнлюкде уа ол энди МГУ-ну студентиди. Быйыл да устаз аллай жетишимге жетер ышаныулукъдады.
Мазиля Сафаровна Нальчикни тёртюнчю номерли гимназиясында орус тилден бла адабиятдан окъутады. Андан тышында да, Сабийлени бла жаш тёлюню чыгъармачылыкъларыны арасында къошакъ билим береди. Башхача айтханда уа, жаш тёлюню орус тилден дерс олимпиадалагъа, эришиулеге, тюрлю-тюрлю конкурслагъа хазырлайды. Аллай эришиуледе болдургъан жетишимлери уа сабийлеге сынаулагъа хазырланыргъа, артда окъуугъа киргенлеринде да себепликдиле.
Арт кезиуде билим бериу бла байламлы тюрлениуле, жангычылыкъла аслам бола, ала жашауда бардырылгъанлары бла да себепли, бизни республикада да тюрлю-тюрлю эришиуле аслам халда къураладыла. «Келир заманнга атлам» атлы халкъла аралы конкурс аладан бириди. Ол къыралда эрттеден бери бардырылгъанлыкъгъа, бизни регионда алыкъа эки кере озгъанды.
2022 жылда Мазиля Сафаровна анга окъуучусу Лариса Хромова бла къатышып, анда алчы жерге тийишли болгъандыла. Бу эришиуню къырал даражада уруму барлыгъы окъуучулагъа бла педагоглагъа айныу жаны бла магъанасы уллу болгъанын да белгилерчады. Жылдан-жылгъа аллай конкурслагъа къатышханларыбыз аслам бола, миллетлерини да атын айтдырадыла.
Мазиля Сафаровна бла ушакъ бардыра, ол окъуулу, билимли да устаз болгъанындан сора да, жаш тёлюге къайгъыргъан, ала жамауат арасында кеслерин жюрюте билирча юйретген инсан болгъанын ангылайса. Таулу сабийчикле бир кесек тирирек болсала сюйгенин да жашырмайды. Абызырамай, оюмларын уялмай айта билирге юйренселе да.
- Хар окъуучу да бир кибик тюйюлдю. Бири устазны соруууна жеринде жууап берирге сюе эсе, башхасы уа къангагъа чыгъып сёлешгенни бегирек жаратады. Уялып, билгенлерин айталмай къалгъанла да боладыла. Алагъа энчи ишле хазырлап береме, алай эсе да, кеслерини оюмларын айта билирча амалланы излегенлей, ала жамауатдан буюкъмазча этгенлей турама. Нек дегенде инсан, жаланда билимли болуп къалмай, аны алайлыгъын ачыкълай билирге да керекди, - дейди.
Бюгюнлюкде энди Бир къырал сынаула жашауубузгъа терен сингнгендиле. Аны хар жолдан магъанасын, бу жыл къалай къураллыгъын дегенча, ата-аналагъа окъуна ангылатханлай турургъа керек болады. Бу ишни да устаз тынгылы бардырады.
Сёз ючюн, ол Сабийлени бла жаш тёлюню чыгъармачылыкъ арасында къуралгъан лекторийни келечисиди. Анда бу тема бла байламлы лекцияланы окъуйду. Ары уа, школчуладан сора да, ата-анала, устазла къатышадыла.
Алгъаракълада уа «ЕГЭ. Ахыр урум» деген лекцияны хазырлагъанды. Анда устаз сынауда тюберге боллукъ затланы юслеринден ангылатыула, эсгертиуле этгенди. Юлгюге, орус тилни къайсы болса да бир жоругъун ол неда бу болумда къалай хайырланыргъа жарарыгъын, нени эсге тюшюрюрге, не кезиулеге бютюн эс бурургъа кереклисини юсюнден тынгылы хапарлагъанды. Аллай эсгертиулеге уа ата-анала бютюн ыразы боладыла эмда ыспас этедиле.
Бир къырал сынаула анча жылдан бери бардырылгъанлыкъгъа, ата-аналаны асламысы аны не болгъанын толу ангылаялмагъанын да жашырмайды устаз. Аны себепли быллай тюбешиуле бютюнда хайырлыдыла. Нек дегенде экзаменлени магъаналарыны эмда ол окъуугъа кирирге ахшы амал болгъаныны юсюнден тюшюндюредиле. Энди уа ол Юйюрню жылыны чеклеринде «Орус адабиятда юйюр къыйматла» деген темагъа лекция хазырлай турады.
Дагъыда ол кесини лекцияларында, дерслеринде, къошакъ халда къурагъан тюбешиулеринде да жалгъан интеллектни бла адам улуну ёз акъылыны араларында башхалыкъланы юслеринден да сёлешеди. Жаш тёлюге бюгюнлюкде сейир болгъан эмда классикалы чыгъармаланы жигитлерини сыфатларыны юслеринден айтады, тенглешдириуле да этеди. Къарындаш халкъланы адабиятлары бла да шагъырейлендиреди.
Андан тышында да, ЕГЭ-де кёлден жазмалада тюбеген жарсыуланы, халатланы ангылатады. Аланы къалай жибермезге боллугъун, ишлеге бирси регионлада багъа салгъанларына дери да тюшюндюреди. Аллай эсгертиуле уа кеслерини хайырларын бередиле, жыл сайын да окъутханлары жетишимлери бла къууандырадыла.
Мазиля Сафаровна къарыусузуракъ окъугъанлагъа энчи эс бургъанлай турады. Нек дегенде ол: «Сабий иги окъумай эсе, «экиле» алыргъа сакъ эсе, ол жарсыу окъуучунукъу угъай, устазныкъыды. Аллай болум педагог ишин тийишлисича бардырмагъанын ачыкълайды. Не да этип, себебин берлик амалны табып, халны игилендириу – ол устазны борчуду, жууаплылыгъыды», - дейди.
Кесини ишинде, андан сора да, сабийле китап окъургъа итинирча этиуге аслам эс бурады. Адабият чыгъармаланы окъугъан инсан ариу, шатык да сёлешгенин, халатсыз жазгъанын да ангылатады, алай бла адам окъуулу болур даражагъа жетгенин да жаш тёлюге тюшюндюреди.
Кесини устазны жолун сайлагъаныны юсюнден хапарлай, эм алгъа ыннасыны эгечи Башийланы Аминатны эсгереди. Ол Бабугентде кёп жылланы немис тилден окъутуп, «РФ-ни билим бериуюню сыйлы устазы» даражагъа да жетгенди. Аны къолунда окъугъанладан бирлерича, биз да Аминат Доммаевна кёплеге ахшы юлгю болгъанына шагъатбыз.
Геляхланы келинлери уа, эки жерде да жетишимли ишлегенинден сора да, ахшы юйюр ёсдюреди. Ала алыкъа гитчедиле, алай эсе да, Ларисаны – сурат ишлерге, Лейланы уа математикагъа хунерлери барды. Алан садикге жюрюйдю.
Айхай да, юйюрюню жанындан инсаннга тутхучлулукъ болса, ол ишин сюйюп да этеди, жетишимлеге да жетеди. Баш иеси, эки жанындан ыннала, бирсиле да, аны тутхан ишни сюйгенин, анга жууаплы кёзден къарагъанын да кёре, сабийле гитчечикле болгъанларында да болушлукъ этгендиле. Жетишимлерине къууана, кемчиликлерин хорларгъа да кёл этдире, жамауатха керекли, хурметге да тийишли ишин бардыргъанын биледиле.
Мокъаланы Зухура.